Anna Błach

adwokat
radca prawny

Codziennie w swojej pracy zawodowej zajmuję się sprawami spadkowymi. Prowadziłam setki spraw sądowych. Dlatego też postanowiłam napisać tutaj odpowiedzi na pytania, które najczęściej stawiają klienci w mojej kancelarii. Nie zawsze radzą sobie oni z prawem. Bo choć każdy z nich ma prawo do szczęścia, lecz nie każdy ma szczęście do prawa. Jednak na pewno mieli oni szczęście, że trafili do mojej kancelarii.
[Więcej >>>]

Zachowek – jak obliczyć

Anna Błach24 maja 20232 komentarze

Roszczenie o zachowek przysługuje wtedy, gdy uprawniony nie otrzymał z majątku zmarłego żadnej korzyści majątkowej tzn. nie został ustanowiony spadkobiercą ani zapisobiercą ani nie otrzymał darowizny za życia spadkodawcy.

Jeżeli otrzymał w ten sposób pewną korzyść, ale jest ona mniejsza niż należny zachowek, to przysługuje mu roszczenie o uzupełnienie zachowku.

Substrat zachowku

Substrat zachowku

Do wyliczenia wartości udziału, należy ustalić tzw. substrat zachowku, czyli specyficznie liczoną wartość spadku.

Na substrat składają się:

  1. aktywa spadku pomniejszone o długi spadkowe (z wyłączeniem wartość i zapisów i poleceń)
  2. udzielone za życia spadkodawcy darowizny (bez względu na to, czy były one uczynione na rzecz spadkobierców, uprawnionych do zachowku, czy też innych osób).

Wyliczona zgodnie z powyższymi zasadami wartość spadku dzielona jest pomiędzy spadkobierców ustawowych (łącznie z tymi, którzy spadek odrzucili i są niegodni dziedziczenia, jednak bez wydziedziczonych i tych, którzy dziedziczenia umownie się zrzekli).

Tak wyliczony udział jest podstawą do wyliczenia zachowku.

Podstawą wartością zachowku jest ½ wartości udziału.

Ustawodawca przewidział jednak w określonych przypadkach stawkę wyższą – 2/3;.

Wyższy zachowek przysługuje dwóm kategoriom spadkobierców ustawowych: małoletnim (do 18 roku życia) i trwale niezdolnym do pracy.

Spadkobierca musi wykazać, że w momencie śmierci spadkodawcy spełniał warunki do uzyskania wyższego świadczenia.

O ile nie jest to problemem w przypadku wieku (wystarczy na dobrą sprawę dowód osobisty lub inny dokument z datą urodzenia) – o tyle w przypadku niezdolności do pracy może to być kłopotliwe.

Może się okazać, że osoba obecnie niezdolna do pracy – w chwili otwarcia spadku była zdrowa lub nie dysponowała odpowiednim zaświadczeniem.

W takiej sytuacji, zachowek wyniesie ½ wartości udziału.

Dla kogo wyższy zachowek?

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 2003 r. wyższy zachowek dotyczy jedynie uprawnionych niezdolnych do pracy całkowicie (a nie częściowo) i trwale (czyli niezdolność jest nieodwracalna).

Ustawodawca nie zdefiniował pojęcia trwałej niezdolności do pracy.

Nie określono też w jakie sposób powinna być stwierdzona trwała niezdolność do pracy.

Nie można więc jednoznacznie stwierdzi, czy musi to być niezdolność stwierdzona w orzeczeniu ZUS.

Sąd możne uznać za udowodnioną niezdolność do pracy np. na podstawie zaświadczenia od lekarza.

Sąd może także powołać biegłego z zakresu medycyny, żeby stwierdził czy powód/powódka jest trwale niezdolna do pracy czy też nie.

Ewentualnie strona przeciwna może wykazać, iż powód/powódka jest zdolna do pracy powołując świadków, którzy potwierdziliby, iż powód pracuje.

Anna Błach
adwokat
radca prawny 

Photo by Towfiqu barbhuiya on Unsplash

***

Zachowek – dziedziczenie roszczenia

Coraz więcej osób decyduje się dochodzić swoich praw z tytułu zachowku.

Może zdarzyć się, że uprawniony do zachowku sam umrze, zanim zdecyduje się na podjęcie odpowiednich działań.

Wtedy zachowek może przepaść [Czytaj dalej…]

W czym mogę Ci pomóc?

    Twoje dane osobowe będą przetwarzane przez Kancelaria Adwokacka adwokat Anna Błach w celu obsługi przesłanego zapytania. Szczegóły: polityka prywatności.

    { 2 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }

    anita 16 czerwca, 2017 o 13:54

    Jezeli spadkodawca zmarl 20 lat temu ispadkobiorcy nie wystepowali o zachowek ani tez o spadek.Czy w chwli obecnej moga wystapic czy juz przedawnienie nastapilo…nadmieniam,ze nieruchomosc ktora podlegalaby temu zachowkowi czy spadkowi jest wlasnoscia osob trzrcich poprostu zostala sprzedana

    Odpowiedz

    Anna Błach 24 listopada, 2017 o 09:25

    Nie ma znaczenia, że nieruchomość, od której wartości liczy się zachowek została sprzedana. Ma natomiast znaczenie to, że zachowek przedawnia się w terminie 5 lat lub 3 lat – terminy liczone od ogłoszenia testamentu, a w przypadku jego kwestionowania od dnia uprawomocnienia sie postanowienia spadkowego lub od dnia dokonania darowizny.

    Odpowiedz

    Dodaj komentarz

    Twoje dane osobowe będą przetwarzane przez Kancelaria Adwokacka adwokat Anna Błach w celu obsługi komentarzy. Szczegóły: polityka prywatności.

    Poprzedni wpis:

    Następny wpis: